Nie od dziś wiadomo, że jednym z najlepszych źródeł witamin są warzywa. Szczególnie wartościowym produktem jest sałata. Jakie zawiera witaminy i jaka jest ich rola w ludzkim organizmie?
Dlaczego witaminy są niezbędne?
Witaminy to drobnocząsteczkowe związki, które regulują pracę całego organizmu. Dzieje się tak, ponieważ umożliwiają one pracę enzymów. Są to specjalne białka, które przeprowadzają reakcję biochemiczne wewnątrz komórek organizmu. Wszystkie reakcje biochemiczne tworzą metabolizm.
Sałata jest bogata w witaminy z grupy B, witaminę E (tokoferol) oraz witaminę C (kwas askorbinowy). Dodatkowo sałata bogata jest w ważne mikroelementy, czyli pierwiastki takie jak potas (K), magnez (Mg) oraz żelazo (Fe). Ważnym składnikiem dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego jest także błonnik.
Witaminy grupy B
Do tej grupy należy aż 8 witamin. Witamina B1 (tiamina) to pierwsza odkryta witamina. Dokonał tego Polak Kazimierz Funk. Witamina ta odpowiada za prawidłowy metabolizm węglowodanów w organizmie, a więc za oddychanie wewnątrzkomórkowe. Ponadto przyspiesza gojenie się ran oraz zmniejsza uczucie bólu.
Niedobór tiaminy może prowadzić do zaburzeń ze stronu układu sercowo-naczyniowego oraz układu pokarmowego. Obserwuje się na przykład nudności, bóle brzucha, wymioty.
Niezwykle ważną witaminą dla kobiet w wieku rozrodczym jest kwas foliowy, czyli witamina B9. Jej niedobór może prowadzić do bardzo poważnego uszkodzenia płodu. Witamina B9 niezbędna jest do zamknięcia się cewy nerwowej zarodka. Dzieje się to w początkowym okresie ciąży, kiedy kobieta nie zawsze wie, że jest w ciąży. Dodatkowo witamina B9 odgrywa ważną rolę w procesie wytwarzania krwinek czerwonych.
Witamina B12 (kobalamina) współdziała z kwasem foliowym w wytwarzaniu krwinek czerwonych. Jej niedobór prowadzi do niedokrwistości. Ponadto kobalamina jest niezwykle ważna dla układu nerwowego. Umożliwia ona wytwarzanie tzw. osłonki mielinowej chroniącej nerwy.
Witamina E (tokoferol)
Witamina E jest jednym z najważniejszych przeciwutleniaczy. W każdej sekundzie funkcjonowania komórek ludzkiego organizmu, powstają duże ilości tzw. wolnych rodników tlenowych. Są one bardzo szkodliwe. Prowadzą do uszkadzania błon biologicznych oraz zmian w strukturze DNA. Dodatkowo tokoferole odgrywają ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi. Jest to szczególnie ważne podczas zranień. Odpowiednie zatamowanie nawet drobnego krwotoku jest niezbędne.
Niedobór witaminy E może skutkować większymi trudnościami z zajściem w ciążę. Dodatkowo zaburzona może zostać praca mięśni oraz nadmierny rozpad krwinek czerwonych.
Witamina C (kwas askorbinowy)
Większość zwierząt kręgowych jest w stanie samodzielnie wytwarzać witaminę C we własnym organizmie. U ludzi nie jest to możliwe, ponieważ komórki człowieka nie posiadają specjalnego enzymu – oksydazy gulonolaktonowej.
Witamina C, podobnie jak witamina E, jest bardzo istotnym przeciwutleniaczem. Ochrania ona błony biologiczne. Kwas askorbinowy jest także niezbędny do syntezy kolagenu. Jest to najliczniejsze białko ludzkiego organizmu. Warunkuje ono m.in. prawidłowy stan skóry oraz wytrzymałość kości. Witamina C chroni także dziąsła i zęby przed próchnicą. Kwas askorbinowy ułatwia gojenie się ran. Do tej pory nie udowodniono żadnego wpływu witaminy C na ochronę przed przeziębieniem. Niemniej jednak witamina ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.
Mikroelementy sałaty
Każdy organizm zbudowany jest z pierwiastków. Każdy z nich spełnia określoną funkcję. W sałacie znajdują się duże ilości żelaza. Pierwiastek ten jest składnikiem hemu, który wypełnia krwinki czerwone i transportuje tlen po organizmie. Niedobór żelaza prowadzi do niedokrwistości. Wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego ułatwia witamina C.
Potas to jeden z głównych pierwiastków ludzkiego organizmu. Odpowiada on za przewodzenie impulsów w nerwach oraz komórkach mięśniowych. Jest to także kluczowy pierwiastek w pracy mięśnia sercowego.
Przed niedoborami magnezu w organizmie może chronić regularne spożywanie warzyw zielonych takich jak sałata. Niedobór tego pierwiastka śladowego może powodować biegunki, bóle głowy, złe samopoczucie a także przyczyniać się do rozwoju miażdżycy. Miażdżyca w dalszej konsekwencji prowadzi często do zawału mięśnia sercowego i udaru mózgu.
Błonnik
Błonnik to mieszanina różnych substancji pochodzenia roślinnego. Jest to niezwykle ważny element prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Błonnik pobudza perystaltykę jelit, czyli tzw, ruchy robaczkowe. Ułatwia to regularne wypróżnianie. Dodatkowo błonnik stanowi ważny składnik odżywczy dla korzystnych bakterii jelitowych i zmniejsza wchłanianie cholesterolu.
Warzywa to nieodłączny element diety człowieka. Ważne jest, żeby porcję warzyw spożywać każdego dnia. Warzywa dostarczają wielu niezbędnych składników odżywczych. Można je przyjmować w różnej formie. Warto pamiętać o dużej wartości soków z warzyw. Wiele z tych roślin można uprawiać na własnej działce a nawet tarasie lub balkonie.
