Witaminy to grupa drobnych związków chemicznych, które muszą być dostarczone organizmowi wraz z pokarmem. Dla prawidłowego funkcjonowania organizmu nie są potrzebne duże ich ilości, lecz mimo to są to związki niezbędne do życia. Witaminy dzieli się na dwie grupy że względu na ich rozpuszczalność. Pierwsza grupa to witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K), a druga to witaminy rozpuszczalne w wodzie.
Witaminom rozpuszczalnym w tłuszczach poświęca się w mediach sporo uwagi. Warto jednak przyjrzeć się także witaminom rozpuszczalnym w wodzie. Jakie są ich funkcje w ludzkim organizmie oraz w jakich produktach spożywczych należy ich szukać.
Witaminy grupy B
Do tej grupy należy wiele witamin. Witamina B1, czyli tiamina to pierwsza odkryta witamina na świecie. Warto zaznaczyć, że dokonał tego Polak – Kazimierz Funk.
Witamina B1 – tiamina
Tiamian, czyli witamina B1 stanowi niezbędną część wielu enzymów. Enzymy to białka, które umożliwiają zachodzenie w komórkach ludzkiego organizmu wszelkich reakcji biochemicznych. One zaś składają się na metabolizm. W ten sposób witamina B1 bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu tkanki nerwowej, układu pokarmowego u krążenia. Jej niedobór może prowadzić do poważnej choroby beri-beri. Tiaminy należy szukać w mięsie, jarzynach oraz orzechach. Cześć tej witaminy wytwarzają bakterie jelitowe, zaś na jej niedobór są narażone głównie osoby nadużywające alkoholu.
Witamina B9 – kwas foliowy
Na szczególną uwagę zasługuje witamina B9. Jest ona kluczowym.czynnikiem w prawidłowym rozwoju płodu. W Polsce nie otrzymuje ona wystarczająco dużo uwagi, a jej niedobór podczas ciąży może prowadzić do nieodwracalnych zmian rozwojowych u płodu. Kwas foliowy umożliwia podczas embriogenezy zamknięcie się cewy nerwowej rozwiązującego się dziecka. Dlatego też jest to jedna z dwóch (obok witaminy D) witamin, którą należy suplementować, nawet bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. Dotyczy to jednak tylko kobiet w wieku rozrodczym. Warto mieć na uwadze, że kobieta często w pierwszym etapie ciąży nie ma świadomości, że w jej organizmie rozwija się nowe życie, a to właśnie na pierwszych etapach rozwoju płodu konieczna jest odpowiednia ilość kwasu foliowego. Dlatego witaminę tą należy suplementować nawet przed planowanym zajęciem w ciążę. Duże jej ilości znajdują się w mleku oraz żółtkach jaj.
Poza wspomnianą tiaminą i kwasem foliowym istnieje jeszcze 6 witamin z grupy B. Witamina B12, czyli kobalamina oraz B6 (pirydoksyna) są niezbędne w wytwarzaniu krwi. Zaś na przykład witamina B7, czyli biotyna determinuje odpowiedni stan skóry i włosów. Choć nie jest to jedyny jej funckja.
Witamina C – kwas askorbinowy
Witaminie C poświęca się w mediach oraz szkołach bardzo dużo uwagi. Zazwyczaj jednak ogranicza się do informacji, że ma wpływ na odporność organizmu. Ta cecha akurat nie jest pewna. Nie mniej jednak witamina C spełnia szereg niezbędnych funkcji. Należy to zaznaczyć, że jest to kluczowy przeciwutleniacz, który chroni komórki organizmu przed niezwykle szkodliwymi wolnymi rodnikami.
Ponadto witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu, który zaś wchodzi w skład m.in. skóry, chrząstek, dziąseł czy kości. Kwas askorbinowy wspomaga także wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Żelazo zaś jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania krwinek czerwonych. Witamina C występuje szczególnie obficie w czarnych owocach jak aronia, porzeczka czy czernice.
