Ludzki organizm do prawidłowego funkcjonowania wymaga wiele specyficznych substancji. Są nimi między innymi witaminy, węglowodany, białka, ale także określone pierwiastki. Te ostatnie dzieli się w zależności od dziennej wymaganej podaży na makroelementy, mikroelementy (pierwiastki śladowe) i ultraelementy. Do makroelementów, czyli jednego z głównych pierwiastków naszego organizmu należy wapń (Ca).
Należy bezwzględnie pamiętać, że o tym czy dana substancja jest korzystna czy też toksyczna, świadczy tylko jej dawka. Dlatego też nadmiar wapnia w organizmie (hiperkalcemia) może prowadzić do mniej lub bardziej poważnych objawów chorobowych.
Hiperkalcemia – przyczyny
Przyczyny nadmiernej ilości wapnia w organizmie człowieka są bardzo zróżnicowane. Mogą do tego prowadzić zaburzenie endokrynologiczne jakim jest nadczynność przytarczyc. Przytarczyce to niewielkiej wielkości gruczołu, które wydzielają parathormon. Hormon ten uwalnia wapń z kości i prowadzi do wzrostu stężenia tego pierwiastka we krwi. Inną chorobą endokrynologiczną prowadzącą do hiperkalcemii jest nadczynność tarczycy.
Przyczyną hiperkalcemii mogą także być niektóre nowotwory oraz niewydolność nerek. Taka niewydolność nerek może wystąpić przy zatruciu np. glinem, ale może także być konsekwencją wspomnianej nadczynności przytarczyc.
Niekiedy wzrost stężenia wapnia we krwi może być spowodowany nadmierną suplementacją witaminy A (retinolu). Należy pamiętać, że nie tylko niedobór witamin jest szkodliwy, ale także ich nadmiar. Jedynymi witaminami, które warto suplementować niekiedy nawet bez konsultacji z lekarzem, to witamina D w okresie jesienno-zimowym oraz witamina B9 (kwas foliowy) u kobiet w wieku rozrodczym.
Nadmiar wapnia – objawy
Objawy hiperkalcemii są złożone i dotyczą wielu układów narządów. Nadmiar wapnia w osoczu krwi powoduje wzrost jego wydalania z moczem, a co za tym idzie, może rozwijać się kamica nerkowa. Polega to na tworzeniu się w miedniczkach nerkowych kamieni nerkowych. Ich samoistne usuwanie z układu moczowego przez moczowody i cewkę moczową prowadzi do bólu porównywanego z porodem.
Wzrost stężenia wapnia we krwi, który utrzymuje się przez odpowiednio długi czas niesie bardzo poważne konsekwencje dla układu krążenia. Hiperkalcemia prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi, a konsekwencją tego może być przerost lewej komory mięśnia sercowego. Dodatkowo wysokie stężenie wapnia we krwi sprzyja tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Takie blaszki tworzące się w naczyniach krwionośnych zwężają ich światło. Konsekwencją tego może być zawał serca lub udar mózgu.
Bardzo niespecyficzne objawy hiperkalcemii dotyczą także układu nerwowego i samopoczucia. U ludzi z hiperkalcemią częściej obserwuje się nadmierna senność, stanu depresyjne, migreny oraz ogólne splątanie.
Hiperkalcemia nie pozostaje także bez wpływu na układ pokarmowy. Jony wapnia zwiększają wydzielanie kwaśnego soku żołądkowego w nadmiernych ilościach. Może to prowadzić do tworzenia się wrzodów w ścianie żołądka. Podobnie jak w przypadku nerek, w układzie pokarmowym również mogą tworzyć się kamienie. Dzieje się to w obrębie dróg żółciowych. Może to prowadzić do ostrego zapalenia trzustki.
